Skąd się wzięło topienie marzanny

Topienie marzanny to starosłowiański zwyczaj, którego kultywowanie przetrwało do dzisiaj, choć jak wiadomo, w zmienionej konwencji. Dużo zależy także od regionu Polski, w którym mieszkamy. Jednak na pewno każdy z nas w mniejszym lub większym zakresie spotkał się z obrzędami związanymi z pożegnaniem zimy.

O co chodzi z topieniem marzanny?

Dawni Słowianie uważali marzannę na boginie symbolizującą śmierć.  W niektórych podaniach uznawana była nawet za demona.

To właśnie z nią wiązano obumieranie przyrody jesienią i dlatego właśnie kojarzono jej postać z zimą.  A jej śmierć miała symbolizować rodzenie się do życia przyrody i początek wiosny.  po unicestwieniu marzanny jej miejsce miało zająć inne słowiańskie bóstwo, Jaryła. To postać symbolizująca wiosnę i rodzącą się przyrodę.

Według ludowych wierzeń, wiosna nie mogła nadejśc dopóki nie uśmiercomo marzanny. Tworzono więc symbolizującą ją kukłę, którą następnie palono lub topiono w rzece lub jeziorze. Uważano również, że kultywowanie tego obrzędu zapewni plonom urodzaj.

 

Jak dawniej topiono marzannę

 

Lalkę będącą uosobieniem marzanny wykonywano ze słomy, płótna i ozdób takich jak koraliki i wstążki. Kiedy była juz gotowa zabierały ją miejscowe dzieci i chodziły z nią od domu do domu trzymajac w rękach gałązki jałowca. Po drodze wkładały ją do każdego napotkanego zbiornika wodnego. Symbolizowało to podtapianie kukły.

Następnie marzannę przejmowali dorośli i wynosili poza wioskę, gdzie podapalali ją i wrzucali do rzeki lub jeziora. Ten zwyczaj długo uznawany był za pogaśńki i otwarcie krytykowali go przedstawiciele kościoła katolickiego. Nie eprzeszkodziło to jednak w kultywiwaniu tradycji, któa przetrwała do dzisiaj w mniejszym lub więszkszym zakresie w zależności od regionu.

Topienie marzanny zwyczajowo odbywa się w pierwszy dziń wiosny, czyli  21 marca. Obecnie biorą w nim udział zazwyczaj uczniowie szkoły podstawowej lub przedstawiciele zespołów ludowych.